Resmi adı Alan Bazlı Doğrudan Gelir Desteği olan fındık üreticisine doğrudan yapılan parasal ödemelere fındıkçı “dönüm parası” dediği için biz de yazımızın başlığını böyle yazdık. Bu paralar arazinin dönümüne göre ödendiği için fındıkçı bu adı koymuş kısaca.
Tabi ki konumuz bu ödemenin adının ne olduğu olmayacak. Adı her neyse!
Ülkemizde her şeyin parasal karşılığı artarken dönüm paraları hiç artmadı.
Uygulanmaya başladığı 2009 yılından bu yana 14 yıldır ülkemizin tek değişmeyeni dönüm parası olmuştur. Dönüm başı 170 liradan bir santim ileri gidemedi.
Bu uygulamanın öncesi de var, yanılmıyorsam 2001 yılında başladı.
Fiskobirlik de dâhil olmak üzere tarımsal kooperatiflerin destekleme kapsamından çıkartılmasıyla başlayan bir sürecin sonunda üreticilerin zararlarını karşılamaya yönelik bir devlet desteği olarak başlamıştı.
2009 yılına geldiğinde bu destekleme kalıcı hale getirildi ve dönüm başına fındıkçıya 170 TL verilmesi uygulaması başlatıldı. Ancak o günden bu yana bir kuruş artırılmadı.
Şimdi 170 lira o gün şu kadar altın alıyordu, bu kadar dolar ediyordu söylemine girmeden bugün 25 kilo azotlu gübre almıyor gerçeğini vurgulamak istiyorum
Fındıkçıya dönüm başı verilen 170 lira bugün 25 kilo azotlu gübre almıyor.
Bu nasıl bir desteklemedir, anlayan bize de anlatsın!
Enflasyonun düşük olduğu yıllarda; fiyat artışlarının minimum düzeyde yaşandığı yıllarda bir artış yapmadınız diyelim, bugünün şartlarında bunu görmemezlikten gelemezsiniz.
Asgari ücreti artırıyorsunuz, memur maaşlarını artırıyorsunuz, en düşük emekli aylığını bilmem şu kadar yapıyorsunuz; şunu yapıyorsunuz, bunu yapıyorsunuz ancak dönüm paralarını artırmıyorsunuz.
Ya arada unutulup gidiyor ya da çok da ciddiye almıyorsunuz.
İnsan geriye dönüp baktığında 2009 nerede kaldı 2023 nerede kaldı diyor. 2019 geçmiş, 2029 a geliyoruz hâlâ fındıkçıya 170 lira veriyorsunuz!
Tarımsal girdilerdeki fiyat artışlarını görmüyor musunuz?
Gübre kaç liradan kaç liraya çıktı? İlaç kaç liradan kaç liraya çıktı?
Fındıkla ilgili gündelik işçi ücretleri nereden nereye yükseldi?
Yoksa siz bu ülkede yaşamıyor musunuz?
Beklenen o ki fındıkta dönüm başı yapılan ödemeler de her yıl enflasyon oranında yükseltilmelidir. Aslında bu bile yetmeyecektir.
Doğrusu fındıkla ilgili tarımsal girdilerde yaşanan fiyat artışları oranında yükseltilmelidir. Bu oranda yükseltilirse ancak fındıkçıya destek olabilir.
Kaba bir hesapla; son yaşadığımız ekonomik krizde her şeyin fiyatı üç katı kadar arttı. Orada sabitleyebildik ancak. Ve bu da şimdilik! Önümüzü göremiyoruz.
Dönüm paraları da en az bu oranda artırılmalıydı.
Fındıkçı bunu çok bekledi. Bekledi ama kimse oralı olmadı.
Bugün yapılabilir mi? Elbette yapılabilir. Seçim sonrası oluşacak yönetim kadrosunun bunu dikkate almasını bekliyor fındık üreticisi. 2009 un rakamlarıyla bugün ödeme yapılması oldukça yetersizdir. Bu gerçeği herkes görüyor.
Fındıkta gerçekten bir destekleme yapacaksanız gerçekçi rakamlar üzerinden hesaplamalar yapmalısınız. Fındıkçı bunu bekliyor.
Ne kutsal şeymiş ki 170 lirayı bir türü değiştiremediniz.
O parayla bugün ne alabiliyorsunuz Allah aşkına!
Ya gündelik hayatta diğer her şeyin fiyatını 2009 yılına döndürün ya da bunu yapamıyorsanız 2009 da belirlediğiniz rakamı 2023 e göre güncelleyin.
Bu kadar basit; isterseniz yaparsınız. Türkiye Cumhuriyeti devleti nerelere kaynak bulmuyor ki fındıkçıya bulamasın! Fındıkçının hep aklında, sizin de aklınızda olsun.
Seçim sonrası her şey ülkemiz için hayırlı olsun.