Hayrettin Günay
Köşe Yazarı
Hayrettin Günay
 

GİRESUN'DA YAYLALAR, YAYLA KÜLTÜRÜ (3)

Yalnız Giresun'a özgü değildir yayla türküleri. Yurdumuzun dört bir yanında, Yay­lanın, yaylacılığın olduğu tüm yerlerde bizim insanımız yayla türküleri yakmıştır. Yayla bu anlamda işin, çalışmanın, karnını doyurmanın, geçimin, hayvancılığın... yanında kültür-sanat üretiminin de ortamı olmuştur... Günümüzde... Özellikle 1970 sonrası tarım, hayvancılık Giresun'u besleyemez du­ruma geldi. İçgöç, dışgöç başladı. Okuyan gitti... Okumayan Zonguldak'a, Bursa'ya, İstan­bul' a, İzmir' e gitti. Almanyalara, Hollandalara, Fransalara, Belçikalara, Amerikalara gi­dildi... Hayvancılık bitince destanını anlatmaya çalıştığım yaylacılık da bitti... Yaylalarda otlaklar boş kaldı. Evler eskidi de eskidi. Yüz tuttu yıkılmaya... Üç gün de çıkılan yaylalara iki üç saatte çıkılır oldu asfalt yollarla... Günübirlik gidiliyor artık yaylalara... Yemeye içmeye... Pahalı arabalarla... Bu gidişler türküye, ezgiye, sanata dönüşemiyor... O ortam yok oldu... Son yirmi yılda " her şeyin paraya, her şeyin ranta dönüştürüldüğü" koşullarda yaylalar "rant aracı"na dönüşüyor... "Yeşil" yol da cabası... Son durumu bu Giresun yaylalarının. Konuşmamı 1970'lerde Nida Tüfekçi'nin Ömer Akpınar'dan derlediği Görele türküsüyle bitiriyorum. Beni dinlediğiniz için tümünüze sevgilerimi, saygılarımı sunuyorum:     Oyyy yaylanın soğuk suyu da Deldi bağrımı deldi Üç günlük gelin iken de Bana selamı geldi     Seni gavurun gızı Hayırsızın gelini Gelsek omuz omuza da Sarsam ince belini oy oy oy     Haburadan görünür Görele ışıkları Adamı öldürüyu da Kibar gonuşukları oy oy oy     Kapının söğesine de Boya vururum boya Everdi anan seni de Ayırdı benden goya     Seni gavurun gızı Hayırsızın gelini Gelsek omuz omuza da Sarsam ince belini oy oy oy     Haburadan görünür Görele ışıkları Adamı öldürüyu da Kibar gonuşukları oy oy oy     Oy dereler dereler de Neler bilirim neler Güzelin yanağını da İki yerden öperler     Seni gavurun gizi...
Ekleme Tarihi: 03 June 2023 - Saturday

GİRESUN'DA YAYLALAR, YAYLA KÜLTÜRÜ (3)

Yalnız Giresun'a özgü değildir yayla türküleri. Yurdumuzun dört bir yanında, Yay­lanın, yaylacılığın olduğu tüm yerlerde bizim insanımız yayla türküleri yakmıştır. Yayla bu anlamda işin, çalışmanın, karnını doyurmanın, geçimin, hayvancılığın... yanında kültür-sanat üretiminin de ortamı olmuştur...

Günümüzde... Özellikle 1970 sonrası tarım, hayvancılık Giresun'u besleyemez du­ruma geldi. İçgöç, dışgöç başladı. Okuyan gitti... Okumayan Zonguldak'a, Bursa'ya, İstan­bul' a, İzmir' e gitti. Almanyalara, Hollandalara, Fransalara, Belçikalara, Amerikalara gi­dildi... Hayvancılık bitince destanını anlatmaya çalıştığım yaylacılık da bitti... Yaylalarda otlaklar boş kaldı. Evler eskidi de eskidi. Yüz tuttu yıkılmaya... Üç gün de çıkılan yaylalara iki üç saatte çıkılır oldu asfalt yollarla... Günübirlik gidiliyor artık yaylalara... Yemeye içmeye... Pahalı arabalarla... Bu gidişler türküye, ezgiye, sanata dönüşemiyor... O ortam yok oldu...

Son yirmi yılda " her şeyin paraya, her şeyin ranta dönüştürüldüğü" koşullarda yaylalar "rant aracı"na dönüşüyor... "Yeşil" yol da cabası...

Son durumu bu Giresun yaylalarının. Konuşmamı 1970'lerde Nida Tüfekçi'nin Ömer Akpınar'dan derlediği Görele türküsüyle bitiriyorum. Beni dinlediğiniz için tümünüze sevgilerimi, saygılarımı sunuyorum:

 

 

Oyyy yaylanın soğuk suyu da

Deldi bağrımı deldi

Üç günlük gelin iken de

Bana selamı geldi

 

 

Seni gavurun gızı

Hayırsızın gelini

Gelsek omuz omuza da

Sarsam ince belini oy oy oy

 

 

Haburadan görünür

Görele ışıkları

Adamı öldürüyu da

Kibar gonuşukları oy oy oy

 

 

Kapının söğesine de

Boya vururum boya

Everdi anan seni de

Ayırdı benden goya

 

 

Seni gavurun gızı

Hayırsızın gelini

Gelsek omuz omuza da

Sarsam ince belini oy oy oy

 

 

Haburadan görünür

Görele ışıkları

Adamı öldürüyu da

Kibar gonuşukları oy oy oy

 

 

Oy dereler dereler de

Neler bilirim neler

Güzelin yanağını da

İki yerden öperler

 

 

Seni gavurun gizi...

Yazıya ifade bırak !
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.