Hayrettin Günay
Köşe Yazarı
Hayrettin Günay
 

DEĞİNMELER

1. Öykü türünü yıllar yılı uzun öykü, kısa öykü olarak öğrendik, okuduk, okuttuk. Son yıl­larda bir dal eklendi bu türe: Küçürek öykü. Batı'da minimal öykü denmekte. Bizde birden çok sözcükle yer aldı bu öykü dalı yazınsal yapıtlarda: Küçücük öykü, küçürek öykü, kı­sacık öykü... "Küçürek" sözcüğü terimleşecek sanırım. Küçürek öykünün başarılı ilk örneklerini 1936 doğumlu Ferit Edgü'den okuduk. Bu dal­la ilgili toplu bilgi veren yapıtlarda da en başta onun adı geçiyor. Genç yazarlarımızdan kimileri bu dal öykülere yöneliyor 1990'lı yıllardan beri. İki binli yılların başında Yaşan Nabi Nayır öykü ödülünü çok genç bir kadın yazarımız al­mıştı küçürek öyküleriyle. Kimi fıkraların, kimi atasözlerindeki "öykülerin" küçürek öykünün halk anlatıların­daki karşılığı olduğunu düşünüyorum. Bizim köyden bir örnek: "Toplumun kapalı olduğu, evliliklerin büyükler eliyle yapıldığı yıllar. Kaç göç yılları. Gelinle güveyin duvak açımında ilk kez göz göze geldiği yıllar. Bir kızı gelin ediyorlar, bohça mohça, güveyin evine götürüyorlar. Bilmiyor kız kime gittiğini. Evde toplanıldı. Gelenler bir bir ayrı­lıyor. Tümü gitti gelenlerin. Yalnız bir dede kaldı evde. Kız, gelin de kocasını bekliyor. Dedeye: Herkes gitti, gitmiyun mu sen? Dede: Dede dede dellice. Dede burda yellice..." 2. 20 Mayıs 202I.Cumhuriyet Kitap'ın kapağında AHMET ÖZER. Şiirle yarım yüzyıl. Gamze Akdemir'in söyleşisi. Ahmet Özer'in 9 şiir yapıtını içeren toplu şiirleri MORDOGAM üstüne. Özer şiir anlayışıyla ilgili şu tümceyi kuruyor: "Açık, saydam ve kuşatıcı bir şiirden yana olduk.” "Sanatçı üstüne söylediklerinden: "Sanatçının sağlam bir kültürel teme­li olmalı." 3. Zonguldaklı öğretmen, ozan Hamit Kalyoncu 79 yaşında sonsuzluğa uğurlandı Devrek'te. 1965'ten beri yazıyordu. Şiirleri Sesim Kömür Karası, Sevgi Yangını, Işığında bürümek; seçkisi Kömür Kokan Şiirler, araştırma - denemeleri Kömürde Açan Çiçek adlarıyla kitaplaşmıştı. 1990'lı yıllarda Atatürkçü Düşünce Derneği Zonguldak şube başkanlığı da ya­pan Hamit Kalyoncu'yu ozan arkadaşım Mehmet Yılmaz tanıtmıştı, tanıştırmıştı. İkisi de gitti... 4. Müzikle yazının bütünleştiği ne yüce sanat türkülerimiz. Mustafa Savaş'tan Mehmet Özbek'in derlediği, notaladığı Şanlıurfa türküsü: KARA KÖPRÜ NARLIKTIR: Kara köprü narlıktır le Havar dile dile le dile le le le Güzellik bir varlıktır le Öldüm dile dile le dile le le le Şal aba geyinenler le Havar dile dile le dile le le le Sevdiğine layıktır le Öldüm dile dile le dile le le le Kala altı mağara le Havar dile.. İpek sardım darağa Öldüm dile... Ben dedim yakın olsun le Havar dile... Felek sardı ırağa le Öldüm dile dile... Salih Turhan'ın Müziğin İzinde Üç kardeş şehir yapıtından...
Ekleme Tarihi: 26 March 2022 - Saturday

DEĞİNMELER

1.

Öykü türünü yıllar yılı uzun öykü, kısa öykü olarak öğrendik, okuduk, okuttuk. Son yıl­larda bir dal eklendi bu türe: Küçürek öykü. Batı'da minimal öykü denmekte. Bizde birden çok sözcükle yer aldı bu öykü dalı yazınsal yapıtlarda: Küçücük öykü, küçürek öykü, kı­sacık öykü... "Küçürek" sözcüğü terimleşecek sanırım.

Küçürek öykünün başarılı ilk örneklerini 1936 doğumlu Ferit Edgü'den okuduk. Bu dal­la ilgili toplu bilgi veren yapıtlarda da en başta onun adı geçiyor.

Genç yazarlarımızdan kimileri bu dal öykülere yöneliyor 1990'lı yıllardan beri. İki binli yılların başında Yaşan Nabi Nayır öykü ödülünü çok genç bir kadın yazarımız al­mıştı küçürek öyküleriyle.

Kimi fıkraların, kimi atasözlerindeki "öykülerin" küçürek öykünün halk anlatıların­daki karşılığı olduğunu düşünüyorum. Bizim köyden bir örnek: "Toplumun kapalı olduğu, evliliklerin büyükler eliyle yapıldığı yıllar. Kaç göç yılları. Gelinle güveyin duvak açımında ilk kez göz göze geldiği yıllar. Bir kızı gelin ediyorlar, bohça mohça, güveyin evine götürüyorlar. Bilmiyor kız kime gittiğini. Evde toplanıldı. Gelenler bir bir ayrı­lıyor. Tümü gitti gelenlerin. Yalnız bir dede kaldı evde. Kız, gelin de kocasını bekliyor. Dedeye: Herkes gitti, gitmiyun mu sen? Dede: Dede dede dellice. Dede burda yellice..."

2.

20 Mayıs 202I.Cumhuriyet Kitap'ın kapağında AHMET ÖZER. Şiirle yarım yüzyıl. Gamze Akdemir'in söyleşisi. Ahmet Özer'in 9 şiir yapıtını içeren toplu şiirleri MORDOGAM üstüne. Özer şiir anlayışıyla ilgili şu tümceyi kuruyor: "Açık, saydam ve kuşatıcı bir şiirden yana olduk.” "Sanatçı üstüne söylediklerinden: "Sanatçının sağlam bir kültürel teme­li olmalı."

3.

Zonguldaklı öğretmen, ozan Hamit Kalyoncu 79 yaşında sonsuzluğa uğurlandı Devrek'te. 1965'ten beri yazıyordu. Şiirleri Sesim Kömür Karası, Sevgi Yangını, Işığında bürümek; seçkisi Kömür Kokan Şiirler, araştırma - denemeleri Kömürde Açan Çiçek adlarıyla kitaplaşmıştı. 1990'lı yıllarda Atatürkçü Düşünce Derneği Zonguldak şube başkanlığı da ya­pan Hamit Kalyoncu'yu ozan arkadaşım Mehmet Yılmaz tanıtmıştı, tanıştırmıştı. İkisi de gitti...

4.

Müzikle yazının bütünleştiği ne yüce sanat türkülerimiz. Mustafa Savaş'tan Mehmet Özbek'in derlediği, notaladığı Şanlıurfa türküsü:

KARA KÖPRÜ NARLIKTIR:

Kara köprü narlıktır le

Havar dile dile le dile le le le

Güzellik bir varlıktır le

Öldüm dile dile le dile le le le

Şal aba geyinenler le

Havar dile dile le dile le le le

Sevdiğine layıktır le

Öldüm dile dile le dile le le le

Kala altı mağara le

Havar dile..

İpek sardım darağa

Öldüm dile...

Ben dedim yakın olsun le

Havar dile...

Felek sardı ırağa le

Öldüm dile dile...

Salih Turhan'ın Müziğin İzinde Üç kardeş şehir yapıtından...

Yazıya ifade bırak !
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.