Toplumsal yaşamın çelişkilerini, çatışmalarını, eşitsizliklerini, haksızlıklarını anlattığı denli bireysel davranışların olumsuzluklarını, uyumsuzluklarını, aykırılık­larını da örneklediğimiz manilerde görmek olası. Dışa dönük vurgulamaların yanında içe dönük saptamaların da manilere dönüştüğü görülmekte. Atma türkülerimizi sanat, yazın ürünü olarak düşündüğümüzde küçük ama etkili bu dil ürünlerinin psikolojik, toplum bilimsel, tarihsel, ekinsel... öğeleri içirdiklerini görüyoruz. Atma türkü sapta­maları toplumsal tarihin de köşe taşları niteliğinde:   Çubuk tamı önünde El gada bi fidillik Adam kösmük içer mi Andır galsın fakirlik   Sular gibi bulanmış Başındaki yaşmağı Guruldatur garnını Ala pakla hoşmağı   Anam on sıra ocak U da olmuş uç kuru Ha gopdu ha gopacak Keten donun uç kuru   Bu gıddık garibimi Eziyu da eziyu Altı gitmesin diye Çaruk elde geziyu   Her gün pancar çorbası Gaynar gazanda gaynar Andır galsın zıbıcı Aç ayu naşı oynar   Sadduğumuz ucuz da Alduğumuzu pahalı Sesimiz bize yansır Kimse olmaz oralı   Bahçalar çiçeklendi Üşer sakarca üşer Keşke gomşuda bişse Bi gaşuk bize düşer   Burası yannış oldu Sözünü başdan söyle Garnımın açlığı var Egmegden aşdan söyle   Zengünlükden ölüyü Halları nedür Allah Varyemezin malını Yiyene yedür Allah   Fındık yolu patika Yörür gatırım yörür Ele doğruluk dersi El altından iş görür   Yerde fındık dalları Bizim bahçamız nerde Habu zalim yoksulluk Godu ya bizi derde   Evlerinin içinde Durulmuyu damladan Gelinin işliceği Görülmüyu yamadan   Habu yeni evimizi Çifte bayraklu olsun Beni alıcak uşak Biraz topraklu olsun   Evinin penceresi Gapakludur gapaklu Gönlüm çekmiyu ama Babaçuğu topraklu   Görele meydanında Heç durmadan atıyu Evleri gazel tamı Çul çaputta yatıyu   Ben gapıma balamam Gece ürmeyen iti Varacağım uşağın Olsun on godluk çiti   Aldığımız pahalı Saddığımız ucuza Her şeye ceza var da Yok mu açlığa ceza   Bu yıl gıdlık zamanı Darılar vermez doran Garnımız gurulduyu Fayda etmiyu horan   Kimseye mana bulma Hırsın yürüddü seni Olacağı buyudu Malın delürddü seni   Yollar çıkar sılaya Gidin guşlarım gidin Bitike ekmek için Didin uşağım didin